Diabetesvoet
Van alle diabetes patiënten krijgt 1 op de 4 (25%) te maken met een voetprobleem. Van hen krijgt 10-25% een wond. Veel patiënten hebben recidiverende ulcera en in deze groep leidt dat in 40% van de gevallen tot amputatie variërend van een amputatie van een teen tot een bovenbeensamputatie.
De oorzaken van een diabetische voet zijn te onderscheiden in:
1. Zenuwbeschadiging of neuropathie:
2. Vaatproblemen of (macro-)angiopathie:
3. Beperkte gewrichtsbeweeglijkheid of Limited Joint Mobility.
2. Vaatproblemen of (macro-)angiopathie:
Angiopatie komt voor bij personen die al langer lijden aan diabetes. Angiopathie wil zeggen dat de doorbloeding in de bloedvaten van de benen en voeten minder wordt door het ontstaan van plaques door de verhoogde insuline in het bloed. De bloedvaten hebben als functie het aan- en afvoeren van zuurstofrijk en -arm bloed. Als de doorbloeding minder is, is de aanvoer van zuurstofrijk bloed dus minder! De gevolgen zijn vooral dat bij het ontstaan van een wonde de heling ervan bijzonder moeilijk is en lang duurt.
1. Neuropathie:
- Sensorisch neuropathie of verminderde gevoeligheid voor druk, warmte/koude en pijn en een gestoorde vibratiezin.
- Motorisch: atrofie en zwakte van de intrinsieke spieren van de voet met hamertenen.
- Autonoom: verminderende zweetafscheiding.
Welke voetproblemen kunnen er ontstaan bij mensen met diabetes:
1/ Eelt:
Er is meer aanmaak van eelt bij diabetespatiënten door autonome neuropathie. Ook eelt met kloven of likdoorns en blaren komen meer voor door de verhoogde druk.
3/ Slechte bloedvoorziening
Als gevolg van de slechte bloedvoorziening stroomt het bloed minder door benen en voeten. Dit heeft een invloed op de nageldikking met als voornaamste gevolg het ontstaan van kalknagels. Ook komen wintertenen vaker voor bij diabetespatiënten wegens de slechte bloedsomloop. Ten slotte is er ook vertraagde wondheling.
5/ Wonden
Het ontstaan van wonden gebeurt vaker bij diabetespatiënten. Enerzijds door neuropathie is er een verhoogde druk (door bv. klauwstand van de tenen), verhoogd valrisico, minder gevoel van pijn (waardoor de wonde vaak te laat wordt opgemerkt) en is de huid dun, droog en schilferig. Anderzijds is de wondheling bijzonder moeilijk wegens de slechte bloedsomloop en is het infectiegevaar groter. Dat maakt de behandeling van wondjes en zweren extra moeilijk.
7/ Andere medicatie
Diabetes patiënten nemen vaak meerdere medicaties in die terug een effect kunnen hebben op de huid en de nagels van de voeten alsmede een verhoogd valrisico kunnen veroorzaken. Zo kunnen NSAID's, antibiotica en plasmedicatie blaren veroorzaken alsook oedeemvorming aan de voeten kunnen tot blaarvorming leiden. Eczeemvorming is ook een vaak voorkomende klacht van diabetesmedicatie.
3. Beperkte gewrichtsbeweeglijkheid of Limited Joint Mobility.
Ten gevolge van diabetes ontstaat een verstijving van bindweefselstructuren door het hele lichaam. De consequenties voor de voet zijn vrij ingrijpend: de voet verliest een groot deel van zijn mobiliteit en vooral het vermogen om zich aan te passen aan allerlei omstandigheden en ondergronden. De soepele voet wordt een stijve voet! Als gevolg hiervan is het valrisico hoger met alle gevolgen van dien.
2/ Statiekafwijkingen
Door minder gevoel in de voeten kan men ook in een andere houding gaan lopen. Dit kan leiden tot vervorming van de voeten met het ontstaan van klauwtenen of hamertenen alsmede hallux valgus als gevolg. Dit veroorzaakt dan weer op zijn beurt verhoogde druk met eeltvorming.
4/ Verhoogde infectieneiging
Diabetespatiënten zijn vlugger vatbaar voor infecties zoals schimmel, wratten, diepere infecties (osteomyelitis) en infecties door ingegroeide teennagels.
6/ Verkleuring van de nagels
Diabetes patiënten hebben vaak ook problemen met nierfalen die leidt tot een geel-grijze verkleuring van de nagels en banden van Muehrcke.
Lees meer: adviezen voor diabetespatiënten